مریم حسین زاده هنزایی _ توانانیوز، بریکس به عنوان یک گروه بین المللی ، به دنبال این است که در نظام مالی و اقتصادی جهانی نفوذ بیشتری داشته باشد و از منافع بازارهای نوظهور و کشورهای در حال توسعه دفاع کند.بریکس (BRICS) مخفف پنج کشور است: برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی. این کشورها اغلب در زمینه همکاری‌های اقتصادی و سیاسی با یکدیگر همکاری می‌کنند. بریکس هم به اهداف سیاسی و هم اقتصادی اهمیت می‌دهد، اما همکاری اقتصادی اغلب به عنوان یک عامل محرک برای همکاری و یک حوزه کلیدی برای دستیابی به نتایج ملموس در نظر گرفته می‌شود.به طور کلی، بریکس معمولاً در مورد مسائل مربوط به ثبات منطقه‌ای و بین‌المللی بیانیه صادر می‌کند و از طرفین می‌خواهد خویشتنداری کنند و به قوانین بین‌المللی احترام بگذارند. در م.رد جنگ تحمیلی اسراییل علیه ایران نیز بریکس حمله اسرائیل به ایران را محکوم کرده و خواستار خویشتنداری، راه حل دیپلماتیک و احترام به قوانین بین‌المللی شد.
بریکس یک پیمان یا اتحاد نظامی یا امنیتی نبود. بنابراین، خانواده بریکس با ایستادن در کنار ایران، به عنوان جدیدترین عضو جامعه بریکس، پیامی از قدرت و همبستگی به غرب فرستاد.
علاوه بر این، اعضای جدید بریکس – مصر، امارات متحده عربی، اندونزی و اتیوپی – حملات اسرائیل را محکوم کردند. در همین حال، کشورهای بریکس تلاش کردند تا از طریق ابتکارات دیپلماتیک به این درگیری پایان دهند.
موضع برخی از اعضا بریکس در مورد درگیری اخیر بین اسرائیل و ایران به شرح زیر است:
برزیل:
محکومیت حملات: دولت برزیل به شدت حملات نظامی اسرائیل و اخیراً ایالات متحده به تأسیسات هسته‌ای ایران را محکوم کرده‌است. این حملات نقض حاکمیت ایران و قوانین بین‌المللی تلقی می‌شوند.
نگرانی از تشدید تنش: برزیل نگرانی عمیق خود را از تشدید تنش نظامی در خاورمیانه ابراز کرده و خواستار حداکثر خویشتنداری از سوی همه طرف‌های درگیر شده‌است.
نقض منشور سازمان ملل: برزیل هرگونه حمله مسلحانه به تأسیسات هسته‌ای را نقض آشکار منشور سازمان ملل و هنجارهای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) می‌داند. این اقدامات تهدیدی جدی برای زندگی و سلامت جمعیت غیرنظامی است و آن‌ها را در معرض خطر آلودگی رادیواکتیو و فجایع زیست‌محیطی در مقیاس بزرگ قرار می‌دهد.
موضع تاریخی: برزیل بر موضع تاریخی خود مبنی بر استفاده انحصاری از انرژی هسته‌ای برای اهداف صلح‌آمیز تأکید کرده و هرگونه اشاعه هسته‌ای، به ویژه در مناطق بی‌ثبات ژئوپلیتیکی مانند خاورمیانه را قاطعانه رد می‌کند.
محکومیت حملات متقابل: دولت برزیل همچنین حملات متقابل به مناطق پرجمعیت را محکوم می‌کند، که منجر به افزایش تلفات و آسیب به زیرساخت‌های غیرنظامی، از جمله بیمارستان‌ها شده است.
راه حل دیپلماتیک: برزیل بر نیاز فوری به یک راه حل دیپلماتیک تأکید می‌کند که بتواند این چرخه خشونت را بشکند و راه را برای مذاکرات صلح باز کند.
به طور خلاصه، برزیل حمله اسرائیل به ایران را محکوم کرده و خواستار خویشتنداری، راه حل دیپلماتیک و احترام به قوانین بین‌المللی است.
حفظ روابط: روسیه، تحت رهبری ولادیمیر پوتین، این درگیری را سیال می‌بیند و ترجیح می‌دهد روابط خوبی با همه طرف‌ها حفظ کند.
میانجی‌گری: روسیه آمادگی خود را برای کمک به حل و فصل این درگیری ابراز کرده است، اما به عنوان میانجی عمل نخواهد کرد. پوتین معتقد است که وضعیت ایده‌آل آتش‌بسی است که مسکو به عنوان میانجی در آن عمل کند، زیرا این می‌تواند به خروج روسیه از انزوای بین‌المللی کمک کند، توجه را از جنگ در اوکراین منحرف کند و جایگاه خود را به عنوان یک قدرت بزرگ و نه یک کشور مطرود، دوباره تثبیت کند.
محکومیت حملات: روسیه حملات هوایی اسرائیل به ایران را محکوم کرده است.
منافع استراتژیک: تمرکز اصلی روسیه رویارویی جهانی با غرب است، بنابراین اولویت‌های آن در بحران ایران و اسرائیل لزوماً با اولویت‌های واشنگتن و اورشلیم متفاوت خواهد بود.
تمرکز اصلی روسیه بر تقابل جهانی با غرب آمده است:
دیدگاه روسیه: روسیه بر این باور است که غرب (به ویژه ایالات متحده و متحدانش در ناتو) به طور فعال در تلاش برای تضعیف و منزوی کردن روسیه در صحنه جهانی است. این دیدگاه ریشه در یک درک تاریخی از گسترش ناتو، مداخله غرب در آنچه روسیه حوزه نفوذ خود می‌داند (مانند اوکراین)، و آنچه روسیه به عنوان تلاش غرب برای تحمیل ارزش‌های خود بر دیگران تلقی می‌کند، دارد.
اهداف روسیه: روسیه برای مقابله با آنچه به عنوان تجاوز غرب تلقی می‌کند، به دنبال موارد زیر است:
تأیید مجدد خود به عنوان یک قدرت بزرگ: روسیه مایل است به عنوان یک بازیگر کلیدی در نظام بین‌الملل مورد احترام قرار گیرد و حق داشته باشد که در مورد مسائل جهانی حرفی برای گفتن داشته باشد.
ایجاد یک نظم جهانی چندقطبی: روسیه به دنبال تضعیف تسلط ایالات متحده بر نظم جهانی و ترویج یک نظام چندقطبی است که در آن قدرت به طور گسترده‌تری بین قدرت‌های مختلف توزیع شود.
محافظت از حوزه نفوذ خود: روسیه به دنبال حفظ نفوذ غالب خود در کشورهای همسایه خود، به ویژه در منطقه شوروی سابق است.
استراتژی‌ها: روسیه از طیف وسیعی از استراتژی‌ها برای پیگیری اهداف خود استفاده می‌کند، از جمله:
نوسازی نظامی: روسیه سرمایه‌گذاری زیادی در نوسازی نیروهای مسلح خود، به‌ویژه نیروهای هسته‌ای خود انجام داده است.
دیپلماسی: روسیه فعالانه در تلاش برای ایجاد روابط با کشورهایی است که احساس می‌کنند از نظر غرب نادیده گرفته شده‌اند یا مورد بدرفتاری قرار گرفته‌اند.
جنگ اطلاعاتی: روسیه به استفاده از جنگ اطلاعاتی برای انتشار اطلاعات نادرست و دامن زدن به تفرقه در غرب متهم شده است.
مداخله نظامی: روسیه از مداخله نظامی برای پیگیری منافع خود در کشورهای همسایه خود، همانطور که در گرجستان (2008) و اوکراین (2014-اکنون) دیده می‌شود، استفاده کرده است.
در زمینه درگیری ایران و اسرائیل، تمرکز اصلی روسیه بر تقابل با غرب به این معنی است که در رویکرد خود محتاط‌تر خواهد بود. روسیه مایل به ایجاد روابط با هر دو طرف است و احتمالاً از درگیری که به سود غرب باشد اجتناب خواهد کرد.
تماس‌های نظامی و دیپلماتیک: روسیه تماس‌ها و روابط گوناگونی با نهادهای هر دو طرف جنگ نیابتی ایران و اسرائیل دارد.
به طور خلاصه، به نظر می‌رسد موضع روسیه یک موضع تعامل محتاطانه است، به دنبال حفظ نفوذ با هر دو طرف در حالی که منافع استراتژیک خود، به ویژه در رابطه با غرب و درگیری در اوکراین، را در اولویت قرار می‌دهد.
هند:
بیانیه رسمی: هند به طور سنتی رویکرد محتاطانه‌ای را در قبال درگیری ایران و اسرائیل اتخاذ کرده است و خواستار خویشتنداری، دیپلماسی و حل و فصل از طریق گفتگو شده است.
روابط با هر دو کشور: هند روابط دیپلماتیک و اقتصادی قابل توجهی با هر دو کشور ایران و اسرائیل دارد. این امر باعث می‌شود که دهلی نو رویکردی دقیق را در قبال هرگونه درگیری اتخاذ کند و از هرگونه اقدامی که ممکن است روابط آن با هر دو کشور را تیره کند، اجتناب کند.
نگرانی‌های انرژی: هند به واردات انرژی از ایران متکی است، اگرچه تحت تأثیر تحریم‌ها کاهش یافته است. هرگونه تشدید تنش که عرضه انرژی را مختل کند، برای هند نگران‌کننده خواهد بود.
تمرکز بر ثبات منطقه‌ای: هند نگران ثبات منطقه است و هرگونه تشدید تنش را به عنوان تهدیدی برای منافع خود در نظر می‌گیرد. هند از همه طرف‌ها می‌خواهد که از اقداماتی که ممکن است وضعیت را بدتر کند، خودداری کنند.
آفریقا:
مواضع متنوع: کشورهای آفریقایی طیف متنوعی از دیدگاه‌ها را در مورد درگیری ایران و اسرائیل دارند که تحت تأثیر عوامل مختلف تاریخی، مذهبی و سیاسی قرار دارند.
حمایت از فلسطین: به طور سنتی، بسیاری از کشورهای آفریقایی از مسئله فلسطین حمایت کرده‌اند و با اشغال سرزمین‌های فلسطینی توسط اسرائیل مخالف هستند. این حمایت اغلب از طریق قطعنامه‌ها در سازمان ملل و سایر مجامع بین‌المللی بیان می‌شود.
روابط در حال رشد با اسرائیل: در سال‌های اخیر، برخی از کشورهای آفریقایی روابط دیپلماتیک و اقتصادی خود را با اسرائیل تقویت کرده‌اند. این روند با تلاش اسرائیل برای گسترش نفوذ خود در قاره آفریقا همزمان شده است.
نگرانی‌های امنیتی: برخی از کشورهای آفریقایی نگران نفوذ ایران در منطقه هستند، به ویژه از طریق گروه‌های نیابتی. این کشورها ممکن است رویکرد سخت‌گیرانه‌تری در قبال ایران اتخاذ کنند.
اتحادیه آفریقا: اتحادیه آفریقا به طور کلی موضعی محتاطانه را در قبال درگیری ایران و اسرائیل اتخاذ کرده است و خواستار خویشتنداری و حل و فصل مسالمت‌آمیز شده است.
به طور خلاصه، هم هند و هم کشورهای آفریقایی در مورد درگیری ایران و اسرائیل رویکردهای دقیقی را اتخاذ می‌کنند که منعکس‌کننده منافع و روابط پیچیده آن‌ها در منطقه است. در حالی که هند بر حفظ روابط با هر دو کشور و ثبات منطقه‌ای متمرکز است، کشورهای آفریقایی دیدگاه‌های متنوعی دارند که تحت تأثیر حمایت تاریخی از فلسطین، روابط در حال رشد با اسرائیل و نگرانی‌های امنیتی قرار دارند.سران بریکس در بیانیه هفدهین اجلاس این گروه، ضمن بیان خواسته خود برای خروج رژیم صهیونیستی از غزه، حمله تجاوزکارانه این رژیم به ایران را محکوم کردند.علاوه بر این، اعضای جدید بریکس – مصر، امارات متحده عربی، اندونزی و اتیوپی – حملات اسرائیل را محکوم کردند. در همین حال، کشورهای بریکس تلاش کردند تا از طریق ابتکارات دیپلماتیک به این درگیری پایان دهند.
هفدهمین اجلاس سران بریکس به ریاست «لولا دو سیلوا» رئیس جمهور برزیل آغاز شد.طبق گزارش رسانه آمریکایی «بلومبرگ»، سران بریکس در بیانیه این نشست ضمن بیان خواسته خود برای خروج رژیم صهیونیستی، حمله تجاوزکارانه این رژیم به ایران را یکصدا محکوم کردند.
این بیانیه مشترک، کشورهای عضو گروه بریکس (شامل برزیل، روسیه، هند، چین، آفریقای جنوبی و اعضای جدید از جمله ایران) موضع قوی خود را در محکومیت حملات اخیر به تأسیسات هسته‌ای ایران اعلام کردند. این بیانیه تأکید می‌کند که هرگونه اقدام نظامی یکجانبه نه‌تنها خلاف حقوق بین‌الملل و منشور سازمان ملل است، بلکه ثبات منطقه را به خطر می‌اندازد.
این گروه همچنین با اشاره به ممنوعیت حمله به تأسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز تحت قوانین بین‌المللی، خواستار حفظ محیط‌زیست عاری از سلاح‌های هسته‌ای در خاورمیانه شدند. این موضع‌گیری همسو با دیدگاه ایران است که همواره بر صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای خود تأکید داشته است.
بلومبرگ با اشاره به انتقاد تند سران بریکس از رژیم صهیونیستی و حملات تجاوزکارانه این رژیم و آمریکا به ایران، نوشت: «در بیانیه سران بریکس این حملات نقض قوانین بین‌المللی و منشور سازمان ملل متحد معرفی شده است. این بلوک ۱۰ عضوی از کشورهای نوظهور اقتصادی همچنین با اشاره به حملات اسرائیل و ممانعت از ورود کمک‌های بشردوستانه به غزه “نگرانی شدید خود را از وضعیت سرزمین‌های اشغالی فلسطین” ابراز کردند و خواستار آتش‌بس دائمی و بدون قید و شرط، همراه با آزادی همه اسرا شدند.»
