چرخه باطل افزایش نرخ ارز باید از بین برود

برای سرمایه گذاری در تولید چاره ای جز ویران کردن خود خواسته چرخه باطل رشد ارز نداریم. ثبات نرخ ارز به معنای حفظ ارزش پول ملی و ایجاد رقابت سالم است.کارشناسان معتقدند؛ نرخ ارز و کسری بودجه۲ عامل اصلی اثرگذار برتورم هستند،که میتواند مخل اصلی تولیدباشد
. توانانیوز: «کلیدِ تولید»، مجموعهای از نشستهای تخصصی و تحلیلی است که بهصورت هفتگی توسط خبرگزاری تسنیم برگزار و منتشر میشود. این برنامه با دعوت از کارشناسان، تحلیلگران و فعالان حوزه سرمایهگذاری در بخش تولید، میکوشد با رویکردی جامع، وضعیت کنونی سرمایهگذاری در تولید، چالشها و موانع پیشرو را در ابعاد اقتصادی، مالی، حقوقی و عملیاتی بهطور دقیق بررسی و واکاوی کند. هدف «کلیدِ تولید»، شفافسازی فرصتها، ارائه راهکارهای کاربردی و ارتقای فضای کسبوکار در تولید ملی است. این سلسلهنشستها با بهرهگیری از گفتوگوهای تخصصی، تحلیل دادههای روز و تبادل تجربیات، مسیر توسعه پایدار سرمایهگذاری را هموار ساخته و به تقویت زنجیره ارزش تولید کمک میکند.
بازارهای موازی و رقیب همچون بازار ارز، سکه، مسکن، خودرو و زمین همواره مانع رشد تولید بودهاند. این بازارها، به واسطه بازدهی بالا و سادگی ورود، محل جذب نقدینگی هستند؛ این نقدینگی از منابع بانکها، مؤسسات اعتباری و بخش خصوصی گرفته تا منابع شبهدولتی تامین میشود. این روندها اغلب به نوسانات ارزی و تورم دامن میزنند. در شرایطی که نرخ ارز نوسان دارد و قیمتها تثبیت نشده، سرمایهگذاران وارد بازارهایی مانند ارز میشوند. در حالی که اگر نرخ ارز ثابت و شفاف باشد، انگیزه سفتهبازی کاهش مییابد. برخی حتی با نفوذ در مراکز تصمیمگیری مانع کاهش نرخ ارز میشوند، زیرا منافع شخصی در نوسان بالای نرخ بالا دارند.
تسنیم: این نوسانات ارزی از چه زمانی دامن اقتصاد کشور را گرفته است؟
دلیری: واقعیت این است که از سالهای 1391 و 1392 که نوسانات شدید ارزی آغاز شد و تا به امروز اقتصاد کشور درگیر اختلالات ساختاری و تصمیمگیریهای اشتباه شده است. دولتها با تکرار سیاستهای غلط مانند (حذف) ارز ترجیحی و یارانههای بیهدف، بار مالی سنگینی را تحمیل کردهاند. این سیاستها از دوره دولت دهم آغاز شد و تاکنون اصلاح نشدهاند.مشکل اساسی دیگر، بزرگ شدن بیضابطه دولت است. دولت امروز نه نقش دولت توسعهیافته را ایفا میکند و نه عملکرد یک دولت مؤثر در حال توسعه را دارد.
باید سیاستی برای کوچکسازی دولت و کاهش هزینههای بیهدف تعریف شود. یارانهها که سالانه بالغ بر 850 هزار میلیارد تومان برآورد میشود، به اقشاری پرداخت میشود که برخی از آنها نیازی به این حمایت ندارند و هرگز هدفمند نشده است.در خصوص حذف ارز ترجیحی نیز سیاستگذاریها ناپایدار و بدون مطالعه بودهاند.
تسنیم: این دست سیاست گذاریها در تقابل با سرمایه گذاری در تولید چگونه به اقتصاد کشور تحمیل شده است؟
دلیری: دولتهای مختلف بدون بررسی آثار بلندمدت، بارها تصمیمات مشابه و اشتباه اتخاذ کردهاند. آنچه امروز به اقتصاد ایران تحمیل میشود، نتیجه همین نگاه کوتاهمدت و اندیشهای است که همچنان بر سیاستهای نئولیبرالی متعصبانه تأکید دارد؛ در حالی که حتی نهادهای بینالمللی مانند صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی نیز بعضا مسیر خود را تغییر دادهاند.باید بررسی شود که هر شوک اقتصادی، چه تأثیری بر تورم، هزینههای دولت، ارزش پول ملی و معیشت مردم داشته است. این تحلیلها هنوز که هنوز است در دولت بهدرستی انجام نمیشود.