نگاه رسانه به پوشش خبری جرایم متفقه در جامعه به شدت حائز اهمیت است به طوری که در بسیاری از جرایم حادث شده من جمله سرقت، کیف زنی، جیب بری در اماکن عمومی، نگاه غالب رسانه به فردی است که سابقاًدارای سوابق کیفری است
به گزارش توانانیوز، بدین معنی که وقتی فردی درنتیجه ارتکاب یک فقره جرم سرقت در سطح یک شهر دستگیر می شود معمولا اکثر جرایم اتفاق افتاده در آن منطقه را به وی نسبت میدهند. در حالی که سوابق کیفری متعدد فرد نمی تواند مثبت ادعای آنها باشد و بایستی فرآیند دادرسی به نحو کامل و با رعایت موازین شرعی و قانونی انجام گرفته و حکم محکومیت کیفری قطعی برای وی صادر شود تا وی را مجرم تلقی کنیم.
این اشتباه پوشش رسانه ای در برخی موارد نیز در نتیجه اظهارات فراقانونی و بدون رعایت ملزومات قانونی ضابطین دادگستری و مسئولین ذیربط اتفاق میافتد بنابراین این عوامل باعث شکل گیری افکار عمومی منفی نسبت به اشخاص مجرم دارای سابقه می شود که اگر شخص دارای سابقه کیفری، دستگیر شود به دلیل وجود سابقه کیفری، فرد مجرم شناخته می شود.
اثر پذیری قضات از جنجال رسانه ای
البته ناگفته نماند که قضات دادگاه ها در رویارویی با چنین اخباری آگاه هستند و ممکن است فقط درصد اندکی از آنان تحت تاثیر چنین اخباری قرار گیرند.بنابراین در پژوهش حاضر این برداشت (توجه به سابقه کیفری) در دو محیط رسانه ها و آراء دادگاه ها مورد بررسی قرار می گیرد که اغلب رسانه ها به دنبال این مطلب هستند که شخصی که دارای سابقه کیفری است جرم جدید را هم این فرد انجام داده است که در گفت و‌گوی های آتی به بیان چند نمونه پوشش واقعیت ها توسط رسانه ها می پردازیم، تا اشتباهات و عملکرد نگاه پوشش رسانه ای آنها را مورد بررسی حقوقی قراردهیم.
سابقه کیفری مؤثر متهم در قوانین جزائی
منظور از سابقه محکومیت کیفری مؤثر متهم در این تحقیق، هر گونه محکومیت کیفری مرتبط در مراجع دادگستری است؛ بدین معنا که برای فرد به واسطه ارتکاب جرمی در سابق محکومیت قطعی کیفری صادر شده باشد، که دادرس در مقام صدور رأی برای جرم جدید توجه کافی بر محکومیت مؤثر قبلی فرد داشته، و آن محکومیت مؤثر به عنوان سابقه کیفری تلقی میشود. چیزی که در آیین نامه سجل قضائی به آن اشاره شده و به طور کامل برای افراد متهم و مجرم تهیه میشود.
نهایتا بایست گفت که اینکه صرف سابقه شخصی موجب اجرای مجازات با استناد به علم قاضی شود با عدالت که از مقاصد اصلی شریعت است منافات دارد.
در خصوص ارای دادگاه ها نیز غالبا شعبات رسیدگی اعم از بدوی و تجدید نظر با اندک تحقیقات مقدماتی و با اکتفا به برخی امارات مبادرت به صدور رای نمودند که تفصیلا در یادداشت های بعدی در باب اشکالات اساسی آن آرا برآمده و با مبانی فقهی و حقوقی در صدد توضیح آن موارد خواهیم بود.
نویسنده:بهروز پورشفیع اتی کندی
محقق و پژوهشگر مسایل کیفری
